مانع شدن. مانع گردیدن. جلوگیر شدن: از کبابش مانع آمد آن سخن بخت نوبخشد ترا عقل کهن. (مثنوی چ خاور ص 140). مانع آید از سخنهای مهم انبیا بردند امر فاستقم. (مثنوی چ خاور ص 179). مانع آید او ز دید آفتاب چونکه گردش رفت شد صافی و ناب. (مثنوی چ خاور ص 255). و رجوع به مانع شدن شود
مانع شدن. مانع گردیدن. جلوگیر شدن: از کبابش مانع آمد آن سخن بخت نوبخشد ترا عقل کهن. (مثنوی چ خاور ص 140). مانع آید از سخنهای مهم انبیا بردند امر فاستقم. (مثنوی چ خاور ص 179). مانع آید او ز دید آفتاب چونکه گردش رفت شد صافی و ناب. (مثنوی چ خاور ص 255). و رجوع به مانع شدن شود
جلوگیری کردن. منع کردن. بازداشتن: هیچ چیز که مانع شود در رفتن راه نبود. (سفرنامۀ ناصرخسرو). بزرگانی که مانع می شوند ارباب حاجت را به چوب از آستان خویش می رانند دولت را. صائب
جلوگیری کردن. منع کردن. بازداشتن: هیچ چیز که مانع شود در رفتن راه نبود. (سفرنامۀ ناصرخسرو). بزرگانی که مانع می شوند ارباب حاجت را به چوب از آستان خویش می رانند دولت را. صائب
گراییدن. رغبت کردن. راغب شدن، خمیدن. خمیده شدن. کج شدن. انحناء یافتن: تن را به هرچه دادی، انجام کارت آن است دیوار افتد آخر سویی که مایل آمد. شیخ العارفین (از آنندراج)
گراییدن. رغبت کردن. راغب شدن، خمیدن. خمیده شدن. کج شدن. انحناء یافتن: تن را به هرچه دادی، انجام کارت آن است دیوار افتد آخر سویی که مایل آمد. شیخ العارفین (از آنندراج)
سودمند آمدن. مفید افتادن، مؤثر افتادن. اثر بخشیدن. اثر کردن. فایده بخشیدن: از وعده و وعید سخن راند و به لطف و عنف اعذار و انذار مقدم داشت و هیچگونه نافع نیامد. (ترجمه تاریخ یمینی ص 157)
سودمند آمدن. مفید افتادن، مؤثر افتادن. اثر بخشیدن. اثر کردن. فایده بخشیدن: از وعده و وعید سخن راند و به لطف و عنف اعذار و انذار مقدم داشت و هیچگونه نافع نیامد. (ترجمه تاریخ یمینی ص 157)
فریاد رسیدن. آواز آمدن. آوایی شنیده شدن: حیلتی ساخت در کشتن فور به آنکه از جانب لشکر فور بانگی به نیرو آمد. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 90). خاقان اکبر کز فلک بانگ آمدش کالامر لک در پای او دست ملک روح معلا ریخته. خاقانی. ناله ها کردم چنان کز چرخ بانگ آمد که بس ای عفی اﷲ در تو گویی ذره ای ز آن درگرفت. خاقانی. بانگ آمد از قنینه کاباد بر خرابی دریاب کار عشرت گر مرد کار آبی. خاقانی. - بانگ برآمدن، آوا برخاستن. آهنگ بلند شدن. فریاد و فغان برخاستن. آوا درافتادن: و خوارزمشاه آنگاه خبر یافت که بانگ غوغا از شهر برآمد که در پای وی رسن کرده بودند و میکشیدند. (تاریخ بیهقی). نای چو شهزادۀ حبش که زند چشم بانگش از آهنگ ده غلام برآمد. خاقانی. شی ٔ اللهی بزن که برآید ز خانه بانگ یا اللهی بگو که گشایند بر تو در. خاقانی. بانگ برآمد ز خرابات من کی سحر اینست مکافات من. نظامی. زهر بیاور که از اجزای من بانگ برآید به ارادت که نوش. سعدی (طیبات). گر بانگ برآید که سری در قدمی رفت بسیار بگویید که بسیار نباشد. سعدی (طیبات). در خرمی بر سرائی ببند که بانگ زن از وی برآید بلند. سعدی (بوستان). ناگه ز خانه بانگ برآید که خواجه مرد. سعدی. استنقاع، بانگ برآمدن. (تاج المصادر بیهقی). - به بانگ آمدن، به آواز آمدن. خواندن. متغنی شدن: عندلیب هنر به بانگ آمد. (از تاریخ بیهقی چ ادیب ص 387)
فریاد رسیدن. آواز آمدن. آوایی شنیده شدن: حیلتی ساخت در کشتن فور به آنکه از جانب لشکر فور بانگی به نیرو آمد. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 90). خاقان اکبر کز فلک بانگ آمدش کالامر لک در پای او دست ملک روح معلا ریخته. خاقانی. ناله ها کردم چنان کز چرخ بانگ آمد که بس ای عفی اﷲ در تو گویی ذره ای ز آن درگرفت. خاقانی. بانگ آمد از قنینه کاباد بر خرابی دریاب کار عشرت گر مرد کار آبی. خاقانی. - بانگ برآمدن، آوا برخاستن. آهنگ بلند شدن. فریاد و فغان برخاستن. آوا درافتادن: و خوارزمشاه آنگاه خبر یافت که بانگ غوغا از شهر برآمد که در پای وی رسن کرده بودند و میکشیدند. (تاریخ بیهقی). نای چو شهزادۀ حبش که زند چشم بانگش از آهنگ ده غلام برآمد. خاقانی. شی ٔ اللهی بزن که برآید ز خانه بانگ یا اللهی بگو که گشایند بر تو در. خاقانی. بانگ برآمد ز خرابات من کی سحر اینست مکافات من. نظامی. زهر بیاور که از اجزای من بانگ برآید به ارادت که نوش. سعدی (طیبات). گر بانگ برآید که سری در قدمی رفت بسیار بگویید که بسیار نباشد. سعدی (طیبات). در خرمی بر سرائی ببند که بانگ زن از وی برآید بلند. سعدی (بوستان). ناگه ز خانه بانگ برآید که خواجه مرد. سعدی. استنقاع، بانگ برآمدن. (تاج المصادر بیهقی). - به بانگ آمدن، به آواز آمدن. خواندن. متغنی شدن: عندلیب هنر به بانگ آمد. (از تاریخ بیهقی چ ادیب ص 387)
در تداول عامه، از کسی نزد دیگری بدگویی کردن. معایب و بدیهای کسی را در پیش دیگری آشکار کردن. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). فرهنگ لغات عامیانۀ جمال زاده ذیل ’مایه را آمدن’ آرد: از کسی شکایت کردن، کسی را لو دادن. وسایل تغیر و خلق تنگی کسی را از کس دیگر فراهم کردن و او را به دم چک دادن، این ترکیب را ’مایه گرفتن’ نیز نامند. و رجوع به مایه گرفتن شود
در تداول عامه، از کسی نزد دیگری بدگویی کردن. معایب و بدیهای کسی را در پیش دیگری آشکار کردن. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). فرهنگ لغات عامیانۀ جمال زاده ذیل ’مایه را آمدن’ آرد: از کسی شکایت کردن، کسی را لو دادن. وسایل تغیر و خلق تنگی کسی را از کس دیگر فراهم کردن و او را به دم چک دادن، این ترکیب را ’مایه گرفتن’ نیز نامند. و رجوع به مایه گرفتن شود
کج شدن خمیده شدن، خواستار شدن میل کردن رغبت کردن، کج شدن خمیده شدن: تن را بهر چه دادی انجام کارت آنست دیوار افتد آخر سویی که مایل آمد. (شیخ العارفین ظنند)
کج شدن خمیده شدن، خواستار شدن میل کردن رغبت کردن، کج شدن خمیده شدن: تن را بهر چه دادی انجام کارت آنست دیوار افتد آخر سویی که مایل آمد. (شیخ العارفین ظنند)
